Ngày hôm qua Apple đã ra mắt một vỏ bảo vệ tích hợp pin mới dành cho iPhone 6(s) và 6(s) Plus. Sản phẩm này làm rất nhiều người cảm thấy bất ngờ, không phải vì sự ra đời của nó hay vì tính năng mà chính vì thiết kế bên ngoài quá thô kệch. Case pin đó đi theo một hướng khác hẳn so với những giá trị mà Apple theo đuổi về mặt thiết kế công nghiệp từ trước đến nay. Có thể nó sẽ mang lại cho người dùng thêm vài chục tiếng xài pin, nhưng liệu hi sinh về mặt thẩm mĩ của một chiếc iPhone như vậy liệu có phải là một giải pháp tốt? Và không chỉ như thế, trong năm nay chúng ta còn thấy thêm một số thiết bị rất "lạ lùng" từ Apple.

Đầu tiên là iPad Pro. Thiết bị này có kích thước màn hình khổng lồ, tuy nhiên nó vẫn mang lại lợi ích cho một nhóm người dùng nhất định và cũng rất nhẹ để cầm nắm nên đây không phải là vấn đề. Vấn đề ở cái vỏ bàn phím Smart Keyboard giá 169$ xài cặp với chiếc máy này. iPad Pro sẽ không thể nào phát huy hết tác dụng khi không xài với một cái bàn phím rời, thế nên không lạ khi Apple quyết định sẽ cho ra đời Smart Keyboard. Thế nhưng, nếu chúng ta gập chiếc vỏ này lại thì phần bàn phím bị nhô hẳn lên nhìn rất thô và nó không đồng đều với phần còn lại của bộ vỏ bảo vệ.

Nếu nhìn sang đối thủ gần nhất của iPad Pro là Surface Pro thì chúng có thể thấy Microsoft làm bàn phím tốt hơn nhiều: khi gập lại, toàn bộ bề mặt của case phẳng lì đẹp mắt. Và không phải tới Surface Pro 4 mới có, ngay từ những chiếc Surface đời đầu tiên năm 2012 đã có thiết kế như thế này. Đồng ý rằng bàn phím của Surface Pro thì không cho phép tạo nếp gấp để dựng máy đứng lên như Smart Keyboard của iPad Pro, tuy nhiên không lẽ chỉ vì lý do này mà đội ngũ thiết kế của Apple lại chịu hi sinh đi vẻ đẹp cân đối và chấp nhận một thứ như vậy?

Rồi chúng ta có cây bút Apple Pencil. Thiết kế của cây bút rất tinh tế khi phỏng theo độ dài và rộng của một cây bút chì thật, có đủ tính năng nhận biết lực, chà bút theo góc nghiêng, thậm chí nếu bạn đặt nó ở bất kì chỗ nào thì nó cũng tự xoay chữ "Apple Pencil" hướng lên trên. Nhưng cách sạc cho cây bút nào? Cắm vào "đít" của iPad Pro thông qua cổng Lightning! Bạn có thể tưởng tượng được một chiếc tablet đang xài mà cứ có một cây bút thò ra dài thoòng thì nó như thế nào không? Cách sạc này thì tiện và nhanh, có điều nó đã hi sinh quá nhiều về tính thẩm mỹ.

Chưa hết, còn con chuột Apple Magic Mouse 2 nữa. Chuột này không còn xài pin tiểu AA, thay vào đó Apple trang bị pin sạc Li-ion cho máy. Mọi chuyện nghe thì rất hay cho đến khi bạn biết cách sạc của con chuột này: cắm dây xuống mặt đáy! Điều này có nghĩa là nếu bạn đang sạc chuột thì sẽ không thể xài nó (do bạn phải lật ngửa Magic Mouse 2 lên thì mới thấy cổng sạc), chưa kể là nhìn rất kì dị không giống ai cả.

Rồi có cả iPhone 6, 6s, 6 Plus và 6s Plus. Mặt trước của những chiếc điện thoại này được thiết kế rất đẹp mắt, hai cạnh bên cũng được thiết kế chi tiết, hoàn thiện tốt. Nhưng lật ra mặt sau mà xem, đập vào mắt chúng ta là những đường viền nhựa thô dày chạy dọc thành 2 khung trên dưới. HTC cũng có những đường nhựa như thế này trên One M7, M8, M9 nhưng hãng làm tinh tế và đẹp hơn rất nhiều. Đúng là cả khung kim loại nguyên khối thì sẽ khiến việc bố trí ăng-ten trở nên khó khăn, nhưng liệu như vậy có đáng để hi sinh ngoại hình của một chiếc máy đang rất đẹp hay không?

Chúng ta có thể thấy rằng Apple làm tất cả những thứ nói trên để có được mục đích chính là tạo ra sự tiện dụng cho người dùng, cũng như cố gắng giúp phụ kiện của hãng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, nó lại phản ánh về việc Apple đang đi ngược lại chính triết lý thiết kế nhắm đến sự hoàn hảo mà công ty (đã từng) theo đuổi. Nó giống như là việc các nhà thiết kế của Apple không còn biết làm thế nào khác để đạt mục đích nên họ cứ để đại nó vào vậy thôi.

Trong thiết kế nói chung và thiết kế công nghiệp nói riêng, sự cân bằng giữa tính tiện dụng, chức năng của sản phẩm với cái đẹp chính là một bài toán nan giải. Phải tạo ra một sản phẩm vừa đẹp vừa hữu ích là chuyện rất khó, và trước đây Apple đã luôn làm tốt điều này. Còn bây giờ, có vẻ như có gì đó rất kì lạ đang diễn ra trong nội bộ công ty này...